Ze kijkt op haar beeldscherm, ziet dat mijn strafblad wel meevalt, kijkt nog een keer naar me, beveelt me mijn zonnebril af te zetten, bladert in mijn paspoort en zet ergens een stempel, met de tegenzin en een bozig hoofd that come with the job. Ik mag doorlopen.
Stel je voor dat op de Kalverstraat, misschien ter hoogte van Perry Sport, een grenspost is en dat de straat tot de H&M, tachtig meter verder, dichtgespijkerd niemandsland is onder controle van de VN. Dat je na de H&M, na de andere grenspost, in de Republiek der Noord-Nederland komt, in feite een provincie van Duitsland dat dit deel van het land bezet.
In Nicosia is dit hoe het gaat. Ledras Street is de lokale Lijnbaan, met halverwege één van de weinige overgangen naar Noord-Cyprus, een land dat slechts wordt erkend door Turkije, bezetter van een derde van het eiland sinds 1974. Die grens is de laatste jaren minder hermetisch: de Turks-Cyprioten komen af en toe over om te winkelen bij hun rijkere Grieks-Cypriotische buren of om gebruik te maken van het hun -gratis!- geboden onderwijs of gezondheidszorg.
Maar lang niet elke Grieks-Cyprioot is op zijn beurt naar de andere kant gegaan sinds dat weer kan. ‘Ik weiger mijn paspoort te moeten laten zien om te reizen in mijn eigen land,’ zeggen sommigen. Of ze hebben geen zin te zien hoe hun familiehuizen, in allerijl achtergelaten, zijn ingenomen door Turks-Cyprioten of enkele van de 200.000 vasteland-Turken die de afgelopen decennia zijn overgevaren. Die eten van hun tafels, soms zelfs nog omringd door hun familiefoto’s.
Ronduit bizar is de aanblik van de stad Famagusta, ooit een mondaine badplaats waar Elisabeth Taylor en Richard Burton zich verpoosden. De Turken veroverden de stad en zetten er een hek omheen, verboden toegang voor iedereen, behalve de VN-soldaten die al decennia de vrede moeten bewaken, zij mogen patrouilleren door de straten van deze ghosttown.
Deze versie van het verhaal hoorde ik van mijn Grieks-Cypriotische gastheren in Nicosia, het Berlijn van de Méditerranée. Wellicht zien de Turken het anders, je weet het nooit.
Filmpje 1: de grensovergang in Nicosia (0.27).
Filmpje 2: Famagusta vanaf het strand (0.18).
Dit beeldmateriaal is volstrekt illegaal gefilmd.
