Het is 54 uur volgens de kerk, 8 uur volgens mijn wekker. Zo gaan de klokken tekeer op zaterdagochtend – kan je nagaan hoe het morgen zal zijn. Dit is Vilnius: de ommuurde oude stad heeft meer kerken dan Amsterdam rooie lichtjes. Een paar Russisch-orthodox, maar al die andere katholiek. Want Rooms zijn ze in Litouwen, dat is het grootste verschil met protestantse buurman Letland. Er waren ooit ook 105 synagogen, maar daar is er nog maar eentje van. Een glazen holocaust-herdenkingsplaat in Vilnius’ getto wordt zo’n beetje elke maand aan scherven geschopt.
Die kerken zorgen voor een apart soort bezoekers, reli-toeristen, hetzelfde slag dat je vindt in Lourdes, Jeruzalem of Rome. Nog een groot verschil met buurstad Riga: dat trekt elk weekend vooral budget-airliners vol Engelsen op stagnights. Ik bezocht er ook een paar, al is het maar omdat ik gelovig ben en het dan wel zo aardig is om af en toe bij God thuis te komen.
De Stanislaus- en Ladislauskathedraal, uit begin 15de eeuw, is de bekendste van de stad. Mooi wit, met een losstaande klokkentoren schever dan die van Pisa. En van binnen goed sober, daar worden we rustig van. Maar mijn favoriet was de enige uniate kerk, Oosters-Katholiek, dus trouw aan de Paus, maar de riten orthodox. Tikje verscholen, tikje vervallen. Dit jaar vijfhonderd jaar oud, stond op een plastic spandoek boven de deur.
Vijf dagen was ik in Vilnius, en elke dag kwam ik er wel even. Meestal zag ik dezelfde priester, een mannetje dat ook minstens vijfhonderd was -wat kan in religieuze kringen: Abraham werd 175, Methusalem meer dan 1000. Hij veegde een hoekje, legde wat kaarsen recht. En ik weet niet of het typisch Oosters-Katholiek is, zo straf zit ik er niet in, maar aan houten bankjes deden ze niet. De bankjes waren zacht en laag, model jaren ’70, eerder geschikt om te loungen. Een fijne kerk. Maar kennelijk en gelukkig niet goed genoeg voor de reli-toeristen, want die lopen de poort straal voorbij, netjes in het gelid achter de gids met vlaggetje, op weg naar een van de andere 631 kerken in Vilnius.
